Zoeken
Menu

Landelijke ontwikkelingen in de schuldhulp

Voordat we ingaan op de lokale ontwikkelingen van de schuldhulp gaan we in op de belangrijkste landelijke ontwikkelingen in de periode 2022-2023.

Landelijke ontwikkelingen

  1. Meer hogere inkomens en zzp’ers vroegen hulp
  2. Schuldregeling verkort tot achttien maanden
  3. Toename aantal aanmeldingen
  4. Gemiddelde schuldbedrag gedaald
  5. Meer signalen van niet-betaalde vaste lasten

Meer hogere inkomens en zzp’ers vroegen hulp


In 2022 meldden zich meer mensen met een modaal of bovenmodaal inkomen voor schuldhulp dan de jaren ervoor. Hun aandeel steeg van 33 naar 43%. Door de energiecrisis en de bijbehorende inflatie werd het ook voor deze groep moeilijker om de eindjes aan elkaar te knopen.

Een van de oorzaken van het grotere aandeel van hulpvragers met een hoger inkomen is het groter aantal zzp’ers dat om hulp vroeg. In de coronatijd konden ondernemers uitstel van betaling krijgen van de Belastingdienst. Veel vooral kleine ondernemers kwamen in 2022 in de problemen door het terugbetalen van deze uitgestelde vorderingen. Voor sommige ondernemers kwamen daar hoge energierekeningen bovenop.

Schuldregeling verkort tot achttien maanden


De looptijd van de wettelijke schuldregeling (Wsnp) is per 1 juli 2023 gehalveerd naar achttien maanden. Bij de minnelijke schuldregeling (Msnp) maken schuldeisers vrijwillig afspraken met de schuldenaar. Ook de looptijd van de Msnp is verkort tot achttien maanden.

Omdat mensen sneller een zogenaamde ‘schone lei’ krijgen was de verwachting dat de verkorting van de looptijd tot meer schuldregelingen zou leiden. In het vierde kwartaal van 2023 is voor het eerst een stijging te zien in het aantal schuldregelingen en aanmeldingen voor schuldregelingen.

Het is nog niet te zeggen of deze stijging alleen komt doordat meer mensen een aanvraag deden voor een schuldregeling of dat er sprake is van een inhaalslag na een periode waarin minder regelingen tot stand kwamen. In de maanden april, mei en juni werden er minder schuldregelingen gestart, omdat er gewacht werd totdat de verkorte looptijd van kracht werd.

Toename aantal aanmeldingen

In 2023 steeg het aantal aanmeldingen voor schuldhulp van 75.531 naar 79.514 in 2023. Hierbij gaat het om vragen om informatie, advies en hulpvragen als gevolg van schulden. Het lijkt erop dat de vroegsignalering en imago-campagnes (SZW) effect hebben. Ook zal de media-aandacht  voor financiële zorgen hebben bijgedragen aan de toename.

Gemiddelde schuldbedrag gedaald

Het gemiddelde bedrag aan schulden waarmee mensen zich bij de schuldhulp melden, daalde van € 40.170 in 2022 naar € 38.735 in 2023. Zowel bij particulieren als bij ondernemers daalde de gemiddelde schuld.

Meer signalen van niet-betaalde vaste lasten

Sinds de wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) op 1 januari 2021 melden vastelastenpartners (zoals woningverhuurders en energiebedrijven) betalingsachterstanden bij gemeenten. Die proberen vervolgens in contact te komen met deze inwoners om hen hulp aan te bieden.

Ten opzichte van 2023 steeg het aantal ‘vroegsignalen’ per 1.000 inwoners van 3,3 naar 4 per maand. Daaruit kan overigens niet geconcludeerd worden dat er meer mensen een betalingsachterstand hadden, omdat in die periode meer vastelastenpartners betalingsachterstanden zijn gaan melden.

Geraadpleegde bronnen